πέστροφες

                              Στο ποτάμι με τιs πέστροφες...

Κάθε φορά, η άνοιξη κουβαλάει μαζί της την... παύση κυνηγετικών εργασιών και την έναρξη εναλλακτικών περιπλανήσεων σε τόπους άγνωστους, ξεχασμένους και παραμελημένους.

Τα ποτάμια της χώρας μας φιλοξενούν δύο πληθυσμούς πέστροφας: τις ντόπιες και γηγενείς «καφέ», αλλά και τις «ιριδίζουσες» που εισήχθησαν στη χώρα μέσω απελευθερώσεων ή αποδράσεων των ψαριών από τα εκτροφεία που τις αναπαράγουν.

 

Διακρίσεις...

  

Υπάρχουν αρκετοί που λένε ότι η ιριδίζουσα πέστροφα δεν αναπαράγεται στη φύση, αλλά πιστεύω πως κάνουν λάθος... Ο γόνος που μπορεί να ξεφύγει από μόνος του από ένα εκτροφείο, δεν θα μπορούσε να εποικίσει ένα ρυάκι ή ένα ποτάμι, ακόμα και στη ζεστή από άποψη θερμοκρασιών Πελοπόννησο. Ο νεαρός, όμως, τέτοιες ακριβώς πέστροφες είχε εντοπίσει και ψάρευε εκεί!

Η ντόπια ποικιλία πέστροφας -η καφέ- θεωρείται από τους γνώστες πιο εκλεκτική, πιο άγρια και πιο δύσκολη στις επιλογές της, όπως και στο ψάρεμά της.

Μπορεί, όμως, αυτή η διάκριση να έχει απλά να κάνει με έναν... ασυναίσθητο σοβινιστικό διαχωρισμό, ανάμεσα στις άγριες δικές μας και στις εύκολες ξένες...

Η βροχή και η συννεφιά ανεβάζουν τις πιθανότητες να «τσιμπήσουν», ενώ η ξαστεριά, η λιακάδα και η ζέστη μειώνουν τις πιθανότητες.

Οπως και να έχει, η ύπαρξη κάθε πέστροφας αποτελεί μια βιολογική εγγύηση, μια πιστοποίηση... καθαρότητας και υγείας για τα νερά που τη φιλοξενούν! Οι πέστροφες ?καφέ ή ιριδίζουσες? μπορούν να ζήσουν και να τραφούν μόνο σε καθαρά και τρεχούμενα νερά, με επαρκή οξυγόνωση και δροσερή θερμοκρασία. Κάτω από τους 4ο C, η πέστροφα δεν αναπαράγεται! Οι ιδανικές γι΄ αυτήν συνθήκες, είναι τα γάργαρα νερά με θερμοκρασία γύρω στους 10-12 Cο .

Το ψάρεμά της επιτρέπεται από 15 Φεβρουαρίου έως την 1 Νοεμβρίου, αφού δηλαδή τελειώσει η περίοδος αναπαραγωγής της που κρατά όλο τον χειμώνα. Ακόμα και έτσι όμως, σε κάθε κυνηγό της επιτρέπονται μόνο τρία ψάρια την ημέρα.

Το ψάξιμο...

Ο ψαράς της πέστροφας είναι στην ουσία ένας «κυνηγός»! Οσοι ασχολούνται μαζί της,

Για να γεννήσουν, οι πέστροφες ανεβαίνουν... αντίστροφα τα ρέματα και τα ρυάκια, προς τις πηγές τους... Εκεί, στα ρηχά, οι θηλυκές εναποθέτουν τα 2.000 περίπου αβγά τους, τα οποία και γονιμοποιούνται από το αρσενικό που συνοδεύει κάθε θηλυκή πέστροφα! Οσο «στραγγίζουν» τα νερά και προχωράει ο καιρός προς την άνοιξη και το καλοκαίρι , μικρές και μεγάλες πέστροφες τραβιούνται προς χαμηλότερα νερά...

Σταδιακά, όμως, καθώς τα νερά ζεσταίνονται, τα ψάρια χάνουν τη διάθεσή τους για τροφή και... επιθέσεις στα δολώματα! Το σημειώνω αυτό γιατί αν κάτι χαρακτηρίζει την πέστροφα και την κάνει περιζήτητη ως... θήραμα, αυτό είναι η επιθετικότητά της στο δόλωμα.

Οταν το αποφασίσει χτυπά με δύναμη και μανία, λυγίζει το καλάμι, τραβά με δύναμη και μάχεται με ορμή δυσανάλογη με το μέγεθός της! Συχνά μάλιστα καταφέρνει να ξαγκιστρωθεί, γι΄ αυτό υπάρχουν ψαράδες που έχουν ανοίξει ολόκληρες... βεντέτες με συγκεκριμένες πέστροφες.

Η πέστροφα είναι το... κυρίαρχο «αρπακτικό» στο βυθό των ποταμιών μας. Βρίσκει μια «βίρα» εκεί που στροβιλίζεται και αφρίζει το νερό, και περιμένει κρυμμένη πίσω από έναν βράχο στον βυθό. Ο μαγικά συνδυασμένος χρωματισμός της - αυτές οι βούλες και η διαβάθμιση της απόχρωσης από το πιο σκούρο της ράχης στο πιο ανοιχτό της κοιλιάς- της προσφέρει τέλεια παραλλαγή στον βυθό.

Παμφάγα καθώς είναι, θα επιτεθεί σε ό,τι έχει την ατυχία να παρασυρθεί ή να κολυμπήσει προς το καρτέρι της: μύγες, κουνούπια, σκουλήκια, καβούρια, ψαράκια, ακόμα και τα ίδια της... τα παιδιά, θα καταλήξουν στο στομάχι της.

 

Ο ψαράς της πέστροφας είναι στην ουσία ένας «κυνηγός»! Οσοι ασχολούνται μαζί της, όπως το παλικάρι που συνάντησα, τη βρίσκουν... περπατώντας και ψάχνοντας. Οποιος νομίζει πως θα ψαρέψει πέστροφες αραχτός σε μια όχθη, επειδή εκεί έπιασε κάποτε κάποια ψάρια, μάλλον γελιέται...

Οι πέστροφες είναι αυτές που καθορίζουν κάθε φορά τον χώρο τους, γι΄ αυτό και πρέπει να ψάξεις να... ξαναβρείς στις βίρες και τα βράχια τους! Και αυτό απαιτεί κόπο, καλό μάτι και καλό ποδάρι. Να ανεβοκατεβείς ποτάμια και ρέματα, να πατήσεις γλιστερές πέτρες, να τσαλαβουτήσεις σε παγωμένα νερά, να περιμένεις υπομονετικά για... ένα τσίμπημα.

Τα δολώματα...
Οπως όλοι οι «κυνηγοί», η πέστροφα κυνηγά σούρουπο ή ξημέρωμα, τις ώρες που το φως είναι μειωμένο. Εκείνη, βέβαια, είναι και η ώρα για το καλύτερο ψάρεμα... Ωστόσο, η πέστροφα είναι το πιο απρόβλεπτο ψάρι σε συμπεριφορά. Η βροχή και η συννεφιά ανεβάζουν τις πιθανότητες να «τσιμπήσουν», ενώ η ξαστεριά, η λιακάδα και η ζέστη μειώνουν τις πιθανότητες, τουλάχιστον στη θεωρία.

Στην πράξη όμως, όλοι οι ψαράδες επιπέδου, βεβαιώνουν πως με τις πέστροφες δεν ισχύουν οι κανόνες! Οι πιο φανατικοί φτάνουν στο σημείο να ανοίξουν το στομάχι του πρώτου ψαριού που θα πιάσουν, για να δουν με τι προτιμάνε να τρέφονται οι πέστροφες, εκείνη ακριβώς τη μέρα και την ώρα...

Γιατί το μέγα ζητούμενο, είναι η σωστή επιλογή του δολώματος κάθε συγκεκριμένη στιγμή. Μήπως μυγάκι; Και αν ναι, τι χρώμα; Ή είναι καλύτερα ο μπάμπουρας(;), η προνύμφη(;), ή το σκουλήκι;

Ο ψαράς ανοίγει το βαλιτσάκι, δοκιμάζει και... ξαναδοκιμάζει! Και όσο οι πέστροφες... δεν τσιμπάνε, τόσο καταφεύγει σε νέους συνδυασμούς και τεχνικές. «Επιστήμη» κανονική... Για έναν τέτοιο ψαρά, κάθε άλλο ψάρεμα είναι «ιεροσυλία». Σαν να σκοτώνεις μπεκάτσα στο καρτέρι ή λαγό τη νύχτα!

Ομως, είναι αλήθεια πως πολλές πέστροφες ψαρεύονται με ένα ταπεινό δόλωμα ή με ένα άχαρο ρίξιμο πετονιάς με φελλό. Και αυτό γιατί τα ποτάμια που μπορεί κανείς να πετάξει την πετονιά του με τον κλασικό τρόπο είναι πολύ λίγα στην Πελοπόννησο.

Τα ποτάμια μας...
Οι πρόγονοί μας ταύτιζαν τους ποταμούς με νεράιδες, Νηριίδες, Πάνες και νύμφες, σε κάθε λογής... ερωτικούς συνδυασμούς. Ολες οι... διάσημες ερωτικές συνευρέσεις της Μυθολογίας μας, σε αυτά τα ποτάμια έχουν διαπραχθεί!

Σήμερα, δεν πρόκειται να συναντήσετε νύμφες και νεράιδες σε αυτές τις όχθες. Ούτε καν χαρούμενα κοριτσόπουλα που πλένουν τα προικιά τους, γιατί τα χωριά γύρω ρήμαξαν και αυτά.

Θα βρείτε, όμως, άφθονα χνάρια από γουρούνια, όμορφες γωνιές για τις μπεκάτσες του χειμώνα, και... πέστροφες για να ψαρέψετε!

Ο νεαρός ψαράς που συνάντησα έβγαλε άλλη μια πέστροφα μπροστά μου, ενώ μια τρίτη -πιο θηριώδης- του ξέφυγε, λυγίζοντας με δύναμη το καλάμι.

Ο ψαράς ήταν Ρουμάνος, και ήξερε την κουλτούρα αυτού του ψαρέματος από γεννησιμιού του. Χάρηκα που τον συνάντησα, γιατί μου έδειξε πέστροφες του τόπου μου που δεν ήξερα ότι υπάρχουν...

Και συνάμα την ευκαιρία να μοιραστώ μαζί του το... χτύπημα του ψαριού στο δόλωμα, σε ένα ποτάμι που κύλαγε κελαρυστό στο ανοιξιάτικο τοπίο.

ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ;
Το κλασικό πέταγμα της πετονιάς απαιτεί ποτάμι με άπλα, και πολύ... εκπαιδευμένο χέρι ψαρά.

Τα δικά μας ποτάμια, όμως, δεν έχουν την... ευρυχωρία των ευρωπαϊκών και των αμερικανικών ποταμιών. Αυτό, βέβαια, δεν κάνει το ψάρεμα της πέστροφας λιγότερο συναρπαστικό.