Ο Κυπρίνος ή Γριβάδι ή Σαζάνι ή Μπουτσκάρι (CYPRINUS CARPIO)

     Ο Κυπρίνος ή Γριβάδι ή Σαζάνι ή Μπουτσκάρι (CYPRINUS CARPIO) 
  


Ο κυπρίνος ή γριβάδι ή σαζάνι ή μπουτσκάρι (cyprinus carpio) κατάγεται απ’ την Ασία. Σύμφωνα με όσα λένε κάποιοι ο κυπρίνος μεταφέρθηκε στην Ευρώπη απ’ την Μικρά Ασία. Σημερα είναι ένα κοινό ψάρι στην Ουγγαρία, στα ποτάμια της Αυστρίας, της Σερβίας, της Ρουμανίας και γενικά σε όλη την Ευρώπη όπως και στην Ελλάδα που υπάρχει σχεδόν σε όλες τις λίμνες μας.

Το γριβάδι όπως είναι γνωστό στην πλειοψηφία των ψαράδων, μένει περισσότερο στα στάσιμα νερά, λίγο – πολύ βαθιά και πλούσια σε υποβρύχια βλάστηση. Του αρέσουν τα ζεστά νερά όπου μετακινείται οκνηρά, ψάχνοντας για τροφή στο βυθό ή πιο σπάνια στα μεσόνερα και την επιφάνεια.

Μπορεί να ζήσει σε θερμοκρασίες ανάμεσα στους 2ºC και 25ºC αλλά η θερμοκρασία που προτιμά κυμαίνεται γύρω στους 20ºC. Επειδή το ποσοστό οξυγόνου στο νερό είναι αντιστρόφως ανάλογο με την θερμοκρασία του, ενώ η θερμοκρασία την οποία προτιμούν οι κυπρίνοι είναι γύρω στους 20-22ºC, είναι φανερό πως αυτά τα ψάρια δεν έχουν μεγάλη ανάγκη οξυγόνου που εξασφαλίζεται κατά κάποιο τρόπο από την υποβρύχια βλάστηση.

Η όρεξη του κυπρίνου μεγαλώνει σε σχετικά ζεστά νερά. Όταν η θερμοκρασία των νερών κατεβαίνει από τους 15ºC αυτό το ψάρι εκδηλώνει πολύ μικρότερη πείνα και τότε είναι δύσκολο να πιαστεί. 

Τους κρύους μήνες ο κυπρίνος αποσύρεται σε ιδιαίτερες γωνιές και μέρη με βαθιά νερά όπου ξεχειμωνιάζει. Στα μέρη όπου ο βυθός αποτελείται από πολλή λάσπη, μπορεί κιόλας να βυθιστεί σ’ αυτήν, τουλάχιστον ένα μέρος του και μένει ακίνητος μέχρι αργά την άνοιξη, οπότε και η θερμοκρασία του νερού θα έχει ανέβει σε τέτοιο βαθμό που να γίνεται άνετη η έρευνα τροφής.

Χαρακτηριστικά

Είναι ένα αρκετά γερό ψάρι, εφοδιασμένο με ένα χοντρό κεφάλι και ένα σώμα εξαιρετικά μυώδες. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες από κυπρίνους, εκτός από την αρχική, που έχει σώμα με λέπια όπως του Κέφαλου.

Όλες αυτές οι ποικιλίες που έχουν διαφορετικές διαστάσεις και αναλογίες, είναι εντούτοις παρόμοιες εξαιτίας ορισμένων όμοιων χαρακτηριστικών: μεγάλα πτερύγια, ιδιαίτερα αναπτυγμένο ουριαίο πτερύγιο, πλατύ και γερό ραχιαίο πτερύγιο, που στο μπροστινό μέρος έχει μια πολύ αιχμηρή ακτίνα, σαρκώδες στόμα με δύο πολύ μικρά μουστάκια με καστανό και μερικές φορές πρασινωπό χρώμα.

Όλα τα γριβάδια φτάνουν σε πολύ μεγάλες διαστάσεις, αλλά ανάμεσα σε όλες τις ποικιλίες αυτή που φτάνει στις μεγαλύτερες, είναι εκείνη με τα μεγάλα διάσπαρτα λέπια που μπορεί να έχει βάρος πάνω από 35 κιλά και μήκος μεγαλύτερο από 1 μέτρο.

Διατροφή

Οι κυπρίνοι τρώνε απ’ όλα, όπως όλα σχεδόν τα κυπρινοειδή. Μπορούν να πάρουν στη διατροφή τους οτιδήποτε, συμπεριλαμβανόμενα τα οστρακόδερμα, τις κάμπιες, τα έντομα, τα αυγά ψαριών, το γόνο, απομεινάρια χόρτων και άλλα πράγματα που από πρώτη όψη θα μπορούσαν να φανούν ακατάλληλα για τη διατροφή τους
Έχει μεγάλη ευκολία να κατακερματίζει με τα γερά φαρυγγικά δόντια του ουσίες, που για άλλα ψάρια, θα ήταν δύσπεπτες και δεν φοβάται, συνεπώς, να τραφεί ακόμη και με ογκώδεις τροφές.
Γι’ αυτούς τους λόγους κι εξαιτίας της συνεχής ζήτησης της τροφής (που χαρακτηρίζει την καθημερινή του ζωή), ο κυπρίνος μεγαλώνει πολύ γρήγορα και φτάνει τις εξαιρετικές διαστάσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Αναπαραγωγή 

Το γριβάδι αναπαράγεται κανονικά τον μήνα Ιούνιο αλλά σε μερικά νερά η γονιμοποίηση αρχίζει τον Μάιο και σε άλλα πολύ κρύα τον Ιούλιο.
Για την αναπαραγωγή αυτό το ψάρι έχει ανάγκη τουλάχιστον 18ºC θερμοκρασίας και η γονιμοποίηση διευκολύνεται εξαιρετικά από πιο ψηλή θερμοκρασία.
Με 22-23ºC παρατηρούνται οι ιδεώδεις συνθήκες για την εναπόθεση των αυγών και το γρήγορο άνοιγμά τους. Το γριβάδι που σκοπεύει στην αναπαραγωγή πλησιάζει στην όχθη, περιπλανιέται σε ρηχά νερά, κοντά στα μέρη που έχει πολλούς καλαμώνες, μέσα στους οποίους χτυπιέται αδιάκοπα στην προσπάθεια του να ελευθερωθεί από τα αυγά.
Ενώ αυγά του κυπρίνου είναι σχετικά μικρά, ο αριθμος τους είναι πάντα σχεδόν μεγάλος, περίπου κάτω από 50.000, ενώ πολύ συχνά οι μεγάλοι κυπρίνοι μπορούν να εναποθέσουν 120-130.000 αυγά. Μερικοί υποστηρίζουν πως μια «μητέρα» βάρους 8-10 κιλών μπορεί να εναποθέσει ακόμη και 500.000 αυγά.
Τα αυγά του παραμένουν σε επώαση περίπου για μια εβδομάδα και μερικές φορές λιγότερο, πάντα σε σχέση με την θερμοκρασία του νερού.


ΨΑΡΕΜΑ

Για το ψάρεμα του κυπρίνου μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κατά βάση το κλασικό μονάγγιστρο. Δηλαδή συρόμενο βαρίδι πάνω σε μάνα συνήθως 30mm στριφτάρι, παράμαλλο από μεταξωτό νήμα ( το power pro 32μμ είναι από τα καλύτερα) περίπου μέχρι και 1 μέτρο και τέλος αγκίστρι από 4-1/0 ή 2/0 νούμερο. 

Το πιο διαδεδομένο δόλωμα στο ψάρεμα του κυπρίνου είναι το καλαμπόκι αν και τα τελευταία χρόνια έχει διαδοθεί σε όλη την Ελλάδα η μπίλια από ζυμάρι (boiles).
Συνταγές για μπίλιες πολλές , αν ρωτήσετε θα ακούσετε πολλές.
Κάποια απλή και αποδοτική είναι η παρακάτω:

Ζύμη από αλεύρι: Η παραδοσιακή συνταγή λέει αλεύρι, νερό και λάδι. Σε ένα πιάτο βάζουμε μια χούφτα αλεύρι (δυο κουταλιές της σούπας) και προσθέτουμε σιγά σιγά νερό ανακατεύοντας και πλάθοντας το μίγμα με το χέρι μας (ή άλλο ...κατάλληλο όργανο) μέχρι το μίγμα να μην κολλάει στο χέρι μας. Αν πέσει περισσότερο νερό προσθέτουμε λίγο αλεύρι κλπ. Στο τέλος βάζουμε και λίγο λάδι (ένα κουταλάκι του γλυκού περίπου). Αν μπούμε στην 'ταλαιπωρία' να φτιάξουμε ζύμη από αλεύρι μπορούμε να προσθέσουμε στο μίγμα χίλια δυο επί πλέον 'καλούδια' για να κάνουμε την ζύμη πιο ...ελκυστική για τα ψάρια. Το πρώτο που έρχεται στο μυαλό είναι τυρί (ξασμένο ή σε κομματάκια), περισσεύματα από λάδια κονσερβών ψαριών ή και λιωμένο ζωικό λίπος αντί για απλό λάδι, φιλετάκια ψαριών (φρέσκων ή από κονσέρβα, χωρίς κόκαλα) κλπ. κλπ. Δεν υπάρχει τέλος σε αυτή την λίστα και ο καθένας μπορεί να προσθέσει ό,τι θέλει και να δοκιμάσει... Σημαντικό είναι όμως η ζύμη να είναι ομογενής (να έχει παντού την ίδια σύσταση) μετά το πλάσιμο (το τελικό μίγμα), όχι εδώ τυρί, εκεί φιλετάκι, αλλού κάτι άλλο.
Ο χειρισμός ενό γριβαδιού, κυπρίνου απαιτεί λεπτότητα και δύναμη! 
Ένα ψάρι 1 κιλού διαφέρει κατά πολύ με ψάρια 5-6 κιλών το κιλίσιο ψάρι είναι ατίθασο όταν θα πιαστεί και τραβάει αρκετά κατά την διάρκεια που το έχεις στο καλάμι σου. Παρόλα αυτά παραδίδεται όταν φτάσει κοντά στην ακτή. 
5-6 κιλά θέλει πολύ μεγάλη προσοχή μιάς και κάνει το ίδιο με το κιλίσιο αλλά συν του ότι παίρνει πορεία μέσα στο νερό (δεξιά-αριστερά ή πάνω-κάτω). Όταν το ψάρι φτάσει κοντά στην ακτή πρέπει πρώτα να πάρει 2-3 φορές αέρα και μετά να το βάλουμε στη απόχη μας. Αν βιαστείς εκείνη την στιγμή λόγω ενθουσιασμού το έχασες το παιχνιδι 

Σε σχέση με την θάλασσα είναι διαφορετικά τα πράγματα. Τα τσιμπήματα είναι εντυπωσιακά από το μικρότερο μέχρι το μεγαλύτερο ψάρι. Ενώ στην θάλασσα από μεγάλο ψάρι μπορεί να έχεις τικ-τικ στην λίμνη θα δείς το καλάμι σου με σφιγμένα φρένα να διπλώνει και με ανοιχτά να παίρνουν φωτιά από τα γκάζια που δίνει το ψάρι!! 

Ψάρι στην λίμνη χωρίς χειρισμό φρένων βγαίνει δύσκολα... 

Τα καλάμια που κατά βάση χρησιμοποιούνται στο ψάρεμα του κυπρίνου είναι από 3.60 μ έως 4μ και με δύναμη 3lb είναι ότι καλύτερο. Βέβαια υπάρχουν πολλοί τύποι καλαμιών σε διάφορες τιμές. 

Πετονιές που χρησιμοποιούνται συνήθως είναι σε νούμερα από 0.25-0.45mm αναλόγως με το μέρος που θα χρειαστεί να ψαρέψεις. Σε μέρος χωρίς σκαλώματα προτείνω μικρά νούμερα αλλά με μεγάλη δύναμη. 
Συνήθως το παράμαλλο είναι αυτό που καταπονείτε στα γλυκά νερά. Δηλαδή η πετονιά κάνει μία γωνία από το βαρίδιο μέχρι το καλάμι χωρίς να ακουμπάει κάπου (βράχια, χόρτα κ.λπ.). Το παράμαλλο είναι αυτό που ακουμπάει στον βυθό και εκεί έχει να κάνει με τα μύδια. Το μύδι είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους που βάζουμε παράμαλλο από νήμα. Όχι ότι δεν το κόβουν αλλά κρατάει λίγο παραπάνω. 

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και φλουροκαρμπον (αόρατη) πετονιά αν είμαστε σίγουροι για το μέρος που θα ψαρέψουμε. 

Άλλος ένας λόγος είναι τα απότομα κεφάλια που κάνει ο κυπρίνος. Θέλουμε αντοχή γιατί πάει και τρίβετε σε ότι σκάλωμα βρίσκει και έπειτα ελαστικότητα από την πετονιά